H e t j a a r v a n d e w a a r h e i d v o o r F a c e b o o k

De politieke storm rond Facebook lijkt wat geluwd te zijn. Toch voorspel ik dat 2020 vanwege de Amerikaanse verkiezingen een cruciaal jaar wordt voor het techbedrijf.

Geplaatst door Emile van den Berg

Op 20 December 2019

Met de vermeende inmenging van Rusland in de vorige verkiezingen en het Cambridge Analytica-schandaal nog vers in het geheugen, kan Facebook erop rekenen dat de druk de komende maanden naar ongekend hoog niveau wordt opgevoerd. Mocht het escaleren, dan is het belangrijk voor merken om daarop voorbereid te zijn. Ook in Nederland.

Facebook versus de verkiezingen

Er staat veel op het spel tijdens de verkiezingen in 2020. Feitelijk begonnen de nieuwe verkiezingscampagnes al op de dag van de uitslag in 2016. Sindsdien is er zowel door de Democraten als door de Republikeinen geen middel ongemoeid gelaten om te onderbouwen dat de verkiezingen wel of niet eerlijk zijn verlopen.

Facebook is hierbinnen een regelmatig terugkerend thema. Waar Jack Dorsey aankondigde dat Twitter niet langer biedt aan politieke advertenties (hoewel dat in de praktijk lastig blijkt te handhaven), leek Zuckerberg in het Amerikaanse congres beduidend minder zeker van zijn zaak:

Eerder schreef ik dat ik ervan overtuigd ben dat Zuckerberg de call voor strenger beleid allang niet meer zelf kan maken, zelfs al zou hij willen. De zakelijke belangen zijn daarvoor simpelweg te groot, zo blijkt ook uit het nieuws van deze week over de grote invloed van aandeelhouder Peter Thiel.

Niet alleen Facebook

Vorige maand ging er een – in mijn ogen geweldige – video rond, waarin acteur Sacha Baron Cohen de grond gelijk maakt met de techbedrijven en hun rol in de verspreiding van nepnieuws:

Hoewel deze speech door veel mensen werd geïnterpreteerd als aanval op Facebook, wijst Cohen erop dat het een issue is waar meer techbedrijven een aandeel in hebben. En terecht. Want waar veel mensen er niet bij stilstaan dat Facebook natuurlijk ook eigenaar is van Instagram en WhatsApp, is er natuurlijk ook Twitter. Dan zijn er nog netwerken als Reddit en BuzzFeed, die mogelijk wat minder mainstream zijn, maar niet per se minder invloedrijk. En wat denk je van sterk opkomend platform TikTok? Daarvan zijn de gebruikers gemiddeld relatief jong, maar het gebruik ervan neemt hard toe onder de wat minder jonge – stemgerechtigde – bevolking. Bovendien is TikTok in Chinese handen, wat de controle op het naleven van Amerikaanse principes een stuk lastiger maakt.

Er ontstaat een tegenbeweging

Zijn alle techbedrijven dan zo slecht? Zeker niet! Natuurlijk zijn de gebruikers, of beter gezegd de misbruikers, even hard debet aan de negatieve invloed van social networks. Daarnaast ontstaat er een steeds groter wordende tegenbeweging in de techwereld, een beweging die de controle over informatie en data weer bij de gebruikers wil leggen in plaats van dit over te laten aan de twijfelachtige algoritmes die momenteel de dienst uitmaken.

Zo is Tim Berners Lee, ‘de bedenker van het internet’, al enige tijd druk met Solid – een project dat internetgebruikers weer zelf de controle wil geven over hun data en privacy. Meer recentelijk zagen we de oprichting van WikiTribune Social of WT.Social, een ‘news focused social network’ dat zich richt op ‘high quality journalism’ en ‘better connections’. Ondanks dat het ontwerp, de gebruiksvriendelijkheid en natuurlijk het gebruik ervan nog wel een duwtje kunnen gebruiken, maakt de belofte ‘we will never sell your data’ absoluut duidelijk hoe zij in het spel zitten.

Het laatste voorbeeld in deze reeks is Twitter, dat werkt aan een open standaard voor social media. Gebaseerd op blockchain technologie heeft dit als doel gebruikers beter te wapenen tegen algoritmes en personen of organisaties met minder goede bedoelingen.

Waarom is dit belangrijk voor merken?

De ontwikkelingen rond de verschillende techbedrijven, en Facebook in het bijzonder, zijn om een aantal redenen belangrijk voor merken:

  • De context waarbinnen advertenties van A-merken zichtbaar zijn, draagt bij aan het succes ervan. Of aan het falen. Mocht Facebook in het ergste geval – wat ik overigens niet verwacht – een zodanig slecht imago krijgen onder consumenten, dan is het goed om je merkactiviteiten op dit platform te heroverwegen.
  • De kans is groot dat er in 2020 flinke aandacht zal zijn voor de schaduwzijde van social media en alles wat hiermee te maken heeft, van desinformatie tot data ownership en privacy. Zorg er daarom voor dat je als merk je zaken op orde hebt. Om te beginnen bij het toetsen van jouw digitale activiteiten op GDPR/AVG-voorschriften.
  • Er liggen kansen voor merken die stelling durven nemen in maatschappelijke discussies. Dat geldt voor onderwerpen als duurzaamheid, diversiteit en inclusiviteit, en zeker ook voor ethiek op het gebied van data en privacy.

Wie pakt de handschoen op?

Meer weten?

Emile van den Berg
Strategy Director

06 - 23 24 53 82
emile@socialinc.nl